2 Şubat 2012 Perşembe
bebeğim ve ben: BEBEKLERDE GAZ SORUNU
bebeğim ve ben: BEBEKLERDE GAZ SORUNU: Bebeğim çağın doğduğunda çok şanslı anne ve baba olduğumuzu düşünmüştüm. Doğumdan sonra bebeğimi yanıma getirdiler allahım bu kadar akıllı b...
BEBEKLERDE GAZ SORUNU
Bebeğim çağın doğduğunda çok şanslı anne ve baba olduğumuzu düşünmüştüm. Doğumdan sonra bebeğimi yanıma getirdiler allahım bu kadar akıllı bir bebeği bana verdiğin için şükürler olsun dedim. gece boyunca hiç ağlamadı çağın aras. Eve geldik yine aynı bebek ağlamıyor sadece mızırdıyor altını değiştiriyorum karnını doyuruyorum uyuyor. Rutin bir halde 3 hafta 2 saatte bir uyandı altını değiştirdim karnını doyurdum uyudu. ben her gün şükrediyorum böyle bir çocuğum olduğu için. Başıma geleceklerden habersiz gece 2 saatte bir uyanmaktan şikayet ederken gaz sancılarımız başladı.
Yumuşak bir battaniyeye sarma: çok sıkı sarmayın lütfen
Kucaklayıp sarılma: Çağın saatlerce kucağımda uyuyordu
Ninni, şarkı söyleme
Müzik dinletme
Kucakta veya beşikte sallama
Karnına ılık yağ ile masaj yapma çok işe yarayan bir yöntem
Karnına ılık havlu koyma
Ilık bir banyo yaptırma
Bebek arabasında ileri geri gezdirme
Kendi arabanıza bindirip gezdirme
Emzik verme
bu yöntemlerin hepsini bir arada yaparsak daha etkili. şöyle olmamalı kucağımda sallıyorum susmuyor susmaz birazcık şarkı mırıldanın. banyo yaptırın ama arkasından masaj yapmayı unutmayın bazen yetmez pes etmeyin battaniyeye hafifçe sarıp kucakta hafif hafif sallayın hızlı sallamayın lütfen yetmiyor siz bitmiş bir durumdasınız ama hala susmuyor ninni söyleyin.
GAZ SORUNU OLAN BEBEKLER
Karnını doğuruyorum,altını değiştiriyorum ama sürekli ağlıyor susmuyor uykusu var ama uyuyamıyor bacaklarını karnına çekerek ağlıyor.
kucakta gezdiriyorsun olmuyor bu defa kendinle kavga etmeye başlıyorsun ben nasıl bir anneyim de ufacık bir bebeği ağlatıyorum. iş böyle olunca anne ve babanın stresi artıkça bebek durmadan ağlıyor. tek yapmamız gereken sakin olmak. Ve bir tek çözümü yok bu gazın herşeyi deneyeceğiz bıkmadan usanmadan bu sırada ise anne olarak sabretmeyi öğrenmeye başlayacağız.
Bu konuda tek bir doğru yoktur. Her bebek, kendine özgüdür. Birini rahatlatan yöntem diğerinde hiç işe yaramayabilir. Aşağıda sıralananları deneyebilirsiniz.
Bu yöntemler işe yaramıyor derseniz bebeğin üzerine kıyafetlerini giydirin çünkü dışarı gidiyoruz arabaya binelim motoru çalıştıralım bebeğiniz sustu mu evet susarlar motor sesi annesinin karnında ki sese benziyor.
araba yok ne yapalım derseniz elektrik süpürgesini çalıştırın hazır çalışmışken etrafı da bir güzel süpürün. olmadı aspiratör ya da saç kurutma makinesi.
hala susmadı diyorsanız doğruca doktora gidin.
Ama sakın üzülmeyin 4 aylık olunca düzeliyorlar ama dertler bitmiyor :)
ENTERAL NÜTRİSYON VE PEG
gastroentereloji haftasında endoskopi hemşireleri ve teknisyenleri derneğinin eğitim programında sunduğum konuyu ve severek uyguladığım bu yöntemi bir hemşire olarak yazmak istiyorum.
ENTERAL
NÜTRİSYON
Nütrisyon
desteği, yoğun bakım tedavisinin önemli bir parçasıdır. Nütrisyonun immünolojik
fonksiyona, yara iyileşmesine yardımcı olduğu, mortalite ve morbidite oranını
etkilediği saptanmıştır. Doğal beslenme yolumuz olan oral alım, yoğun bakım
hastalarında çeşitli nedenlerle genellikle mümkün olmamaktadır. Bu da
klinisyenleri farklı nütrisyon yolu bulmaya yöneltmiştir. Sonuçta enteral ve
parenteral nütrisyon tipleri geliştirilmiştir.(1)
Enteral
yolun etkinliğini araştıran çalışmalarda, enteral nütrisyonun vücuda, enerji ve
protein sağlamadan öte; barsak bütünlüğünün korunması, bariyer ve immun fonksiyonların
sürdürülmesi ve bakteriyel translokasyonun önlenebilmesi nedeniyle infeksiyöz komplikasyonların
azaldığı gösterilmiştir. Mevcut bilgiler barsakların fonksiyonel olduğu ve
hastanın durumu stabil olduğunda mümkün olduğunca erken dönemde enteral
nütrisyona başlanması gerektiğini göstermektedir.(2)
Enteral
nütrisyonun parenteral nütrisyona göre avantajları:
·
Gastrointestinal mukozal atrofiyi önleme.
·
Barsak motilitesini koruyarak oral beslenmeye geçişi
kolaylaştırma..
·
İmmün sistem bütünlüğünü sürdürme.
·
Sindirim sistemi florasını koruma ve bakteriyel
translokasyonu önleme
·
İntestinal pH dengesini düzeltme ve böylece bakteriyal
büyümeyi azaltma
·
Enfeksiyon ve organ yetmezliği riskini azaltma.
·
Parenteral nütrisyon ile oluşan infeksiyöz komplikasyonlardan
kaçınılmasını sağlama.
·
Ucuz maliyet.
·
Kolay uygulama tekniği.
Enteral beslenmenin en önemli kullanım nedeni barsak yapısı üzerine
yaptığı tropik değişikliklerdir. Enteral
yolun kullanılmadığı durumlarda, intestinal sistemde villüs
yüksekliğinde azalma, kripta hücre derinliğinde azalma ile karakterize atrofi,
mukozal geçirgenlik artışı ve lüminal yüzde fırça kenar aktivitesinde azalma
gibi bir takım değişiklikler ortaya çıkmaktadır. (3)
Enteral
Nütrisyon Kontrendikasyonları ve ZamanlamaKontrendikasyonlar
·
Non-fonksiyonel barsak: anatomik bütünlüğün bozulması,
obstrüksiyon, barsak iskemisi
·
Jeneralize peritonit
·
Ağır şok
·
Kısa süreli açlık (kritik hastalar dışında)
·
Enteral nütrisyon sırasında batın distansiyonu
·
Lokalize peritonit, intraabdominal abse, şiddetli
pankreatit
·
Terminal dönemdeki hastalar
·
Aspirasyon riski olan komadaki hastalar (gastrik yol
kullanıldığında)
·
Kısa barsak sendromu (30 cm'den daha kısa)(4)
Zamanlama
·
Erken enteral nütrisyon (24-48 saat içinde): Şiddetli
travma, yanıklar, hiperkatabolizma mevcudiyeti
·
Standart enteral nütrisyon (7 gün sonra): Gıda alımı
olmayan orta derecedeki metabolik stresli hastalar.(4)
Enteral
NütrisyonunVerilmerilme yolu
Nazogastrik
yol
Kutu 1. NGT yerleştirme tekniği
|
·
Hastaya prosedürü anlatın..
·
Hastaya pozisyon verin. .
·
Burun açıklıklarını diğer delik
kapalıyken nefes verdirerek kontrol edin; daha temiz olan burun deliğine
lignocaine sprey sıkılması rahatsızlığı azaltabilir
·
Tüpün burun girişi hizasını kulak
arkasından dolaşarak sternumun ksifoid çıkıntısına kadar uzanacak şekilde işaretleyin (50 – 60cm)
·
Tüpün dışını jel veya suyla; içinde
klavuz tel varsa içini suyla kayganlaştırın ve telin serbest hareket
edebildiğini kontrol edin
·
Tüpü oturur pozisyonda, temiz burun
deliğinin tabanı boyunca farinksin arkasında görülene kadar geriye kaydırın
(10 – 15cm)
·
Hasta koopere ise ağız dolusu suyu
yutmasını söyleyin ve bu sırada tüpü 5 – 10cm itin
·
Bu yutkunma/itme hareketini önceden
koyduğunuz işaret burun deliği hizasına gelinceye kadar sürdürün
·
Hastada solunum sıkıntısı, siyanoz veya
öksürme oluşursa hemen tüpü geri çıkartın
·
Tüpün geçmesi zor olursa, hastaya
başını yukarı kaldırmasını veya bir tarafa çevirmesini söyleyin
|
·
Yerleştirildikten sonra, klavuz teli
çıkarıp tüpü cilde fikse edin
·
Kullanmadan önce tüpün pozisyonundan
emin olun
·
Tüpün pozisyonundan emin olmak için
iki yöntem kulanılmaktadır.
1)sondanın distal ucuna adaptör aracılığı ile boş
enjektörü yerleştiriniz enjektörün
pistonunu kendimize doğru çekeniz
10-20 ml mide içeriğini aspire ediniz
ve tekrar mideye veriniz.
2) Enjektöre 5-10 ml hava çekiniz. Ejektörü adaptör
aracılığıyla sondanın distal ucuna yerleştiriniz . Stetoskopun alıcısını
epigastrik bölge üzerine koyunuz enjektördeki havayı sondanın içine veriniz.
Hava mideye girerken tok bir ses oluşmasına neden olur.
Bu iki yöntemden birini kullanarak sondanın yerinde
olduğundan emin oldukta sonra sondayı buruna tespit ediniz.
Eğer sonda
yerleşmemişse sondayı biraz daha ilerletiniz ve tekrar kontrol ediniz. Eğer
sondanın mideye yerleştiğinden emin değilseniz tekrar başa dönerek işlemi
yeniden yapınız.
·
İşlemi dosyaya not almayı unutmayın
|
NAZOGASTRİK
SONDA İLE ARALIKLI BESLEMEDE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
·
İşlemi hastaya açıklıyoruz.
·
Hastaya mümkün olduğunca oturur pozisyon veriyoruz.
Bunun mümkün olmadığı durumlarda başı 30o yükseltiyoruz. Hastayı
hafif sağ lateral duruma getiriyoruz. Böylece lavaj besinin yerçekimi etkisiyle
daha kolay akması sağlanır ve solunum yollarına aspirasyon olasılığı azalır.
·
Sondanın midede olduğunda emin olduktan sonra, midede
bir önceki öğünden kalan içeriğin miktarını kontrol etmek için mide içeriğini
enjektörle çekiyoruz. Miktarı belirledikten sonra mide içeriğini tekrar mideye
veriyoruz. Aksi halde sıvı elektrolit kaybına neden oluruz. Eğer mide
içeriği;50 ml veya daha fazla ise midenin boşalma zamanının geciktiğinin
göstergesidir.
·
Besleme sırasında mideye hava gitmemesine özen
gösteriyoruz aksi halde distansiyon gelişmesine neden oluruz.
·
Torbadaki besin bitmek üzere iken torbaya 30-60 ml su
dolduruyoruz böylece sonda hem yıkanmış oluyor hem de sondanın tıkanması
önlenmiş oluyor.
·
Beslenme sırasında ve beslenme bittikten sonra
beslenme komplikasyonları yönünden ( bulantı, kusma, distansiyon, basak
krampları v.b) hastayı izliyoruz.
Besinin
niteliği, miktarı, zamanı ve hastanın
tepkilerini kaydetmeyi kesin ve kesin unutmuyoruz(6)
Enteral
Nütrisyonun Komplikasyonları
a)
Gastro-intestinal,
b) Mekanik,
c) Metabolik
ve İnfeksiyöz, olarak 3 gruba ayrılabilir.
Bulantı,
kusma, abdominal distansiyon, kramplar ve ishal intoleransın göstergeleridir. Bulantı
ve kusma sık sık enteral nütrisyonun başarısına engel olur ve enteral
nütrisyonda ishalin insidans aralığı %20’den %70’e kadardır.
- Enteral
yol sağlandıktan sonra hastanın nütrisyonel gereksinimine ve hastalık
özelliklerine göre uygun formül seçilmelidir.
PERKÜTAN
ENDOSKOPİK GASTROSKOPİ
Genel kural
olarak, hastanın besin alımının 2-3 haftayı aşan bir süre nitelik ve nicelik
olarak yetersiz olması bekleniyorsa PEG aracılı beslenme düşünülmelidir.
Enteral beslenme tüpü yerleştirilmeden önce, her vaka; klinik durum, tanı
prognoz, etik konular, hastanın yaşam kalitesi üzerinde beklenen etkiler ve
hastanın kendi arzuları göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir. PEG
tüpü zamandan, iş gücünden ya da paradan tasarruf gibi, işletmenin çıkarlarına
uygun olduğundan değil, tıbbi nedenlerle yerleştirilmelidir.
PEG tüpü
yerleştirilebilmesi için en temel şart endoskopun özofagus ve mideyi
geçebilmesidir,.
Enteral
beslenmenin ilk hedefi vücut ağırlığının daha fazla azalmamasını sağlamak,
önemli besin eksikliklerini düzeltmek, rehidrasyon sağlamak, büyüme geriliği
olan çocuklarda büyümeyi hızlandırmak ve ağızdan yetersiz besin alımı yüzünden
hastanın yaşam kalitesindeki bozulmayı durdurmaktır.
Endikasyonlar
:
Onkolojik
bozukluklar (Kulak, burun ve boğaz bölgesindeki ya da gastrointestinal sistemin
üst bölgesindeki senozan tümörler; PEG tüpleri opere edilemeyen vakalarda
palyatif olarak kullanılabilir ya da cerrahi, kemoterapi ve radyoterapiden önce
yerleştirilerek hasta iyileşip ağızdan güvenli şekilde ve yeterli düzeyde
beslenmeye başlandığında çıkarılabilir.)
Nörolojik ve
psikiyatrik hastalıklar (Kafa travmaları,koma, serabral palsi,ağır depresyon,
anoreksiya nevroza, muskuler distrofi),
Özofagus
hastalıkları (Neoplazm, striktür, yaralanma vb),Gastrointestinal fistüller,
kısa barsak sendromu, kronik pankreatitler, barsak istirahati zorunluluğu vb.),Organ
yetmezlikleri (Karaciğer, böbrek yetmezliği),uzun koma , politravma, kistik fibrozis,
AIDS’ den aşırı tükenmişlik vb..(5)
KONTRAENDİKASYONLAR:
· Tam bağırsak
obstrüksiyonu
· Ciddi
malabsorbsiyon
·
Ciddi diyare
·
Karında ciddi assit
·
Ağır psikoz
·
Ciddi kuagülasyon bozuklukları
·
Peritonit
·
Belirgin peritoneal karsinomatoz
·
Sınırlı yaşam beklentisi
·
İleri derecede portal hipertansiyon
·
İleri derecede hepatomegali
Uygulama
PEG tüpü
yerleştirilmesi için üç tür teknik tanımlanmıştır: “pull” teknik, “push” teknik
ve “introducer” teknik. En sık kullanılan teknik ilk kez 1980’de Gauderer ve
ark. tarafından tanımlanan “pull” tekniktir.
Karın antiseptik bir solüsyon ile temizlenir. Endoskopla özefagus, mide ve
duodenum incelenir. Odanın ışıkları
karartılır, sol üst katranda gastrostomi için bölge belirlenir. En iyi bölge en
iyi illüminasyonun alındığı yerdir. Bu karın duvarı ile mide duvarı arasındaki
en iyi temas yerini gösterir. Buradan parmakla hafifçe basılır ve endoskopistin
bası bölgesini görmesi sağlanır. Belirlenen bölgeye lokal anestezi ve 1 cm
kadar kesi yapılır.
Ponksiyon
kanülü, endoskop kontrolü eşliğinde,
önceden havayla tam olarak şişirilmiş olan mideye sokulur. kılavuz tel kanül kılıfının içinden
mideye gönderilir, endoskopi uzmanı tarafından biyopsi forsepsiyle veya polipektomi snare’i yardımıyla yakalanır ve gastroskopla birlikte
ağızdan çıkarılır.
Telin
kıvrımı PEG tüpünün ponksiyon yerinden dışarı çıkacak ucuna sıkıca bağlanıp
sürekli traksiyon uygulanarak, özofagus ve mideden geçirilerek ponksiyon
yerinden dışarı çıkarılır. Tel çekilirken mukozanın zarar görmesini engellemek
için, pozisyon verilirken, tüpün konik ucu, mide içindeki ucuna kilitlenene
kadar kanül kılıfının ponksiyon kanalında kalması sağlanmalıdır.
İlk pansuman
değişimi PEG yerleştirilmesinin ertesi sabahı uygulanmalıdır. Stoma kanalında
granülasyon oluşana kadar (genellikle 1-7 gün) steril pansumanın her gün
değiştirilmesi ve lokal dezenfeksiyon sağlanması tavsiye edilir. Pansuman
çıkarılmalı, sabitleme plakası açılmalı ve tüp oluktan çıkarılmalıdır. Ardından
eldivenler çıkarılır, eller dezenfekte edilir ve yeni eldivenler giyilir. Yara
bölgesi incelenir (kanama, eritem, sekresyon, endürasyon, alerjik deri
reaksiyonları, vb.), temizlenir, dezenfekte edilir ve tam olarak kurutulur.
Adhezyonları önlemek için tüpün ventral yönde yaklaşık 2-3 cm itilmesi ve iç
sabitleme parçasının direnci hissedilene kadar dikkatle geri çekilmesi gerekir.
Ardından, tüpün altına bir Y-kompres uygulanıp dış sabitleme plakası en az 5 mm
serbest hareket edecek şekilde sabitlenir ve steril bir pansuman uygulanır.
İlk yara
iyileşmesinden sonra, 2-3 günde bir yara temizlenmeli ve pansuman
uygulanmalıdır. Yaranın etrafına basit bir flasterle pansuman uygulamak
mümkündür. İlk yara iyileşmesinden sonra (PEG takılmasından 1-2 hafta sonra)
sabun ve suyla yıkama ya da duş alma mümkündür; yıkanmadan önce pansumanlar
mutlaka çıkarılmalı, bölge yıkanarak sabundan arıtılmalı ve yeni bir pansuman
uygulanmadan önce tüp iyice kurutulmalıdır.
PEG’in
komplikasyonları şunlardır:
• Kanama:
%0.6 - %1.2
• Tüpün
giriş yerinde enfeksiyon: %3 - %30
•
İntraperitoneal kaçak
• İnce/kalın
barsak perforasyonu
• Baş-boyun
kanserlerinde PEG giriş noktasında metastaz (<%1)
• “Buried
bumper” sendromu (tüpün iç ucunun mide duvarına ya da karın duvarına gömülmesi,(8,10)
PEG DE
HEMŞİRELİK BAKIMI
PEG açıldıktan
sonra;
• Erken
dönemde gelişebilecek belirti ve bulgular açısından (perforasyon, kanama) 6
saat süreyle hastanın kan basıncı, nabız ve vücut ısısı izlenmeli,
• PEG
komplikasyonlar› açısından (aspirasyon, PEG tüpünün çıkması, barsak perforasyonu,
gastrokolik fistül, peritonit, septisemi, tüpün giriş bölgesinde sızıntı, yara
enfeksiyonu, abdominal enfeksiyon, diyare) hasta gözlenmeli,
• PEG
bölgesi şişme, kızarıklık, drenaj ve hassasiyet açısından değerlendirilmelidir.(8)
PEG’de
Beslenme
• işlemin
lokal anestezi ile yapıldığı doğrulanarak beslenmeye 1-2 saat sonra
başlanmalıdır,
• Beslenme
öncesi barsak sesleri dinlenmelidir,
• Her
beslenmeden ve ilaç verilmesinden önce tüpün yerinde olup olmadığı ve açıklğı
kontrol edilmelidir,
• Beslenmeye
başlamadan önce hemşire tarafından gastrik içerik aspire edilmeli ve miktarı ölçülmelidir
(volüm 200 ml’den fazla ise ve intolerasyon bulguları varsa gelecek beslenme 1
saat ertelenir),
• Hastanın
klinik durumu uygunsa beslenme öncesi yiyeceği koklaması, tadını alması, çiğnemesi
sağlanmalı ve tükürmesi öğütlenmelidir. Bu işlemin yapılması tükrük ve gastrik
sekresyonu uyarır ve oral alım haz duygusunu sağlar,
• Beslenme
volümü ya da hızı kusma veya diyare gibi küçük yan etkileri elimine etmek için 24-48
saatte kademeli olarak arttırılmalıdır,
• Beslenme
sonrası tüp su ile yıkanmalıdır,
• Hasta
beslenme pompası ile besleniyorsa 24 saatte bir pump seti değiştirilmelidir,
• Beslenme
torbasının üzerine bir etiketle tarih ve saati yazılmalıdır,
• Aspirasyonu
önlemek için yatak başı 30-45°C yükseltilmeli ya da hasta oturtulmalıdır,
•
Aspirasyon, diyare, abdominal distansiyon, konstipasyon, hiperglisemi gibi
komplikasyonlar düzenli aralıklarla tanılanmalıdır,
• Beslenme
sonrası 1-2 saat süre ile yatakbaşı yüksek tutulmalıdır,
• S›v›
formlu ilaçlar tercih edilmeli, yo¤un likit ilaçlar dilüe edilmelidir,
• Tablet
kullanımı gerekli ise ilaç iyice ezilip toz haline getirilmelidir,
• Hasta
haftada 1 kez ya da günlük olarak tartılmalıdır,
•
Aldığı-çıkardığı doğru bir şekilde sürdürülmelidir,
• Rutin
olarak kan şekeri takibi yapılmalıdır.(9,10,11,12,13,14,15,16)
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)